Phát ban là một căn bệnh ngoài da. Biểu hiện là da sẽ viêm ở lớp bì làm cho chuyễn đỏ và phù nề thành những mãng tùy ý, kích thước cũng khác biệt. Lúc đầu từ những vùng đỏ khoảng bằng đầu đũa thành từng khoảng đỏ, sưng phù lên, rải rác hoặc tập trung khắp trên da và luôn kèm thêm triệu chứng ngứa cực kì không thoải mái. Mẩn ngứa có thể nổi lúc sáng sớm vừa khi thức dậy, lúc chiều tối hay cả ngày. Mề đay thường thấy ở cả người lớn và trẻ nhỏ.
Nổi ban là loại bệnh tác động tiêu cực lớn tới cuộc sống, chính do cảm giác ngứa , không thoái mái, bực bội mà nó làm ra. Nhất là trẻ con, với sức đề kháng kém, bệnh này đôi khi đi cùng triệu chứng sốt cao, hay tác động rất lớn tới ăn uống và giấc ngủ.
Nổi ban là 1 căn bệnh có thể nói là dễ nhận biết. Các nguyên nhân gây bệnh có thể do cơ thể dễ dị ứng khi gặp chất kích thích hoặc các yếu tố ở ngoài như đồ đống hộp, thịt bò, thịt gà, hải sản… hay thời tiết. Ban có thể hiện lên và lặn đi sau vài ngày hoặc tồn tại hàng tháng trên da.
Loại bệnh này hay nổi rầm rộ ở bất kỳ khu vực trên cơ thể với các mảng phù màu hồng hay đỏ, đi kèm với ngứa và sẽ lan ra toàn cơ thể. Da vẽ nổi hay gọi là mề đay giả. Nếu sử dụng 1 vật đầu tù cà nhẹ nhàng lên trên da, một vài phút sau trên mặt da sẽ nổi gồ lên một vệt màu hồng.
Thông qua diễn biến của bệnh thì có thể tạm chia ra 2 loại:
– Nổi ban cấp tính: là tình trạng xuất hiện mẩn vảy đỏ ngẫu nhiên khu vực nào trên thân thể khiến cho da ngứa dữ dội từng cơn, sần, phù nề trong thời gian vài phút hoặc có thể kéo dài vài giờ, kèm theo triệu chứng sốt cao, nôn mửa, đau quặn bụng, khó thở.
– Nổi ban mãn tính là tình trạng mề đay kéo dài trong khoảng vài tháng. Triệu chứng ngứa, nổi đỏ có thể là ít nhiều không giống nhau.
Phòng và điều trị phát ban bằng cách nào? Phòng bệnh:
– Giảm bớt các nguyên nhân gây bệnh như là tránh một số thực phẩm là nguyên nhân gây dị ứng như là gà, hải sản… – Ăn mặc đủ thoáng hay đủ ấm, và không tiếp xúc với môi trường lạnh.
– Chị em không nên dùng nhiều mỹ phẩm, nên chọn lựa sản phẩm hợp với da
Trường hợp ngứa, khó chịu nhiều, nên sử dụng giấm thanh pha trong nước ấm để tắm và cộng thuốc chữa bệnh nổi ban cực hữu hiệu Hyland’s hives.
Tác dụng: Làm biến mất sưng, ngứa và phát bạn đỏ hoặc các dấu lằn trên da xuất hiện và khởi phát bất ngờ, ngăn chặn cơn ngứa mề đay, điều trị nổi mề đay mãn tính hữu hiệu.
Nhập khẩu : Sản phẩm được đóng gói tại Hoa Kỳ
Hưỡng dẫn sử dụng:
– Với trẻ nhỏ từ 6 đến 12 tuổi ngậm 1 viên sau 4 tiếng/ lần. – Với người trưởng thành ngậm 2 – 3 viên sau 4 giờ/ lần.
Hiện nay, quá trình trị k hoặc các bệnh nan y khác, các nhà nghiên cứu hay quan trọng phương pháp nâng cao hoạt động miễn dịch, kích thích hmd tiêu diệt tế bào ung thư. Biện pháp này không những mang đến tác dụng tốt mà lại an toàn. Ở nước Nhật liệu pháp này bắt đầu thay cho điều trị bằng phóng xạ và hóa chất do 2 liệu pháp này tàn phá cơ thể rất khủng khiếp.
Trong lúc nghiên cứu về sự đề kháng, các nhà nghiên cứu Nhật phát hiện 1 chất gọi là AHCC – hợp chất tương quan hexose hoạt tính, được chiết phối từ nấm, AHCC có khả năng rất mạnh mẽ trong việc tăng cường kích thích hoạt động của hmd hỗ trợ phá hủy tế bào bệnh k.
AHCC có công dụng kích thích hoạt động miễn dịch rất cực kỳ mạnh mẽ, tăng lên hoạt động của tế bào NK và đại thực bào phát động 1 cuộc tấn công nhanh, phá hủy tế bào k, làm tiêu giảm kích thước khối u, ngăn chặn bệnh k di căn. Khi hđ miễn dịch được tăng cường thì không chỉ ung thư, mà cơ thể còn kháng vi rút, vi khuẩn, một số bệnh khác cũng trở nên mạnh mẽ.
Ngoài ra, AHCC còn có công dụng làm giam tác dụng không mong muốn khi điều trị bằng phóng xạ và hóa chất như giảm nôn, giảm đau, tăng cường miễn dịch…
Cây chùm ngây có tên gọi khoa học là Moringa oleifera hay M. Pterygosperma thuộc họ Moringaceae, là loại cây rất phổ thông và có khá nhiều tên trong dân gian như “cây kỳ quan”,“cây thần diệu”, “cây vạn nặng”…và đương nhiên là những cách gọi này cũng phần nào phản ánh được tác dụng của chùm ngây. Cây chùm ngây có nguồn gốc từ phía Nam Châu Á, ở nước ta hiện nay cây chùm ngây được trồng và khai thác ở nhiều nơi, do nó rất đa dụng và giá trị cao.
Cây chùm ngây
Hạt, phần quả và lá của cây chùm ngây đều có nhiều chất dinh dưỡng, chùm ngây có chứa 6 loại khoáng chất, 7 loại vitamin, 18 loại acid amin, 46 chất chống oxy hóa có hàm lượng cao. Lá chùm ngây được sử dụng làm thực phẩm rất tốt cho cho sản phụ mới sinh và trẻ nhỏ.
Công hiệu hạt chùm ngây
Bên cạnh một lượng lớn dưỡng chất thì hạt chùm ngây còn có nhiều công dụng rất tuyệt vời, chống viêm nhiễm, kháng độc, phòng ngừa và chữa trị ung thư, giúp ổn định huyết áp, hạ cholesterol, chống tăng mỡ máu, bảo vệ tim mạch, bảo vệ gan, chữa bệnh tiểu đường, chống thiếu máu, còi xương, trị viêm loét dạ dày, chống lão hóa, trị suy nhược cơ thể, trị yếu sinh lý, tăng cường sinh lý nam giới, và còn là thuốc tránh thai trong dân gian…
Trong đó công dụng ngăn chặn ung thư, tăng cường khả năng sinh dục cho nam giới là được ứng dụng nhiều nhất. Các chuyên gia nghiên cứu cây thuốc nhận định, hạt chùm ngây có tác động tích cực tới trên 300 chủng bệnh.
Hạt chùm ngây sở hữu những đặc điểm khá đặc trưng nên dễ dàng nhận dạng.
Hạt chùm ngây có vị rất đặc biệt, ban đầu khi nhai sẽ có vị hơi đắng, tiếp đó ngọt dần, tiếp đó là vị chát và sau cùng là vị ngọt, mọi người sẽ có cảm giác vị ngọt đó kéo dài lâu trong miệng.
Lưu ý: Cấm dùng hạt chùm ngây cho phụ nữ đang mang em bé.
Trong một số trường hợp vì không cấp cứu kịp người bị huyết áp cao sẽ dễ tử vong. Tóm lại tăng huyết áp gây hại như thế nào?
Các tình huống thường gặp trong TĂNG HUYẾT ÁP cấp cứu: Bệnh não do TĂNG HUYẾT ÁP. THA và nhồi máu cơ tim. TĂNG HUYẾT ÁP và đau ngực không ổn định. THA kèm tách thành động mạch chủ. Suy tim trái cấp do THA. TĂNG HUYẾT ÁP kèm xuất huyết dưới nhện và xuất huyết não. Cơn TĂNG HUYẾT ÁP trong u tủy thượng thận. TĂNG HUYẾT ÁP do dùng các thuốc kích thích (cocain, amphetamin…). THA quanh phẫu thuật. THA trong tình trạng sản giật và tiền sản giật.
Tình huống TĂNG HUYẾT ÁP cấp cứu, cần được điều trị giảm HA nhanh chóng, tuy vậy với những người CHA bị tai biến mạch não kèm theo không cần quay lại như bình thường ngay .Với những tình huống người bệnh bị tách thành động mạch chủ phải HHA xuống mức thấp nhất có thể. Sau khi qua cơn TĂNG HUYẾT ÁP cấp cứu, người bệnh phải theo dõi thêm và trị THA và những yếu tố nguy cơ, xem lại hiện trạng toàn thân, những tổn thương cơ quan đích và các yếu tố nguy cơ kèm theo để được theo dõi, tư vấn và chữa trị lâu dài, tránh những biến chứng.
Các bộ phận có thể bị ảnh hưởng khi bị THA gồm: Thận: Đái ra protein, tiểu ra máu, suy thận. Mạch não (Mạn tính gồm tai biến mạch não, tai biến mạch não thoáng qua. Cấp tính như tai biến mạch não, bệnh não do THA…). Tim (Mạn tính như suy tim, suy vành mạn, phì phổi cấp… Cấp tính như phù phổi cấp, nhồi máu cơ tim cấp.). Bệnh động mạch ngoại vi: Tắc động mạch cảnh, tắc động mạch chi… Đáy mắt: Xuất huyết, xuất tiết, phù, mạch co nhỏ…
Nấm mở có tên khoa học là Agaricus rất quý hiếm có tác dụng tăng cường sức khỏe, bổ dưỡng cơ thể, chữa được nhiều bệnh, trong đó khả năng trị ung thư của loại nấm này được lưu ý hơn cả.
Agaricus còn có tên khác là nấm Thái Dương có xuất phát ở phía Nam Châu Mỹ, người sống ở nơi này thường gọi là “nấm của Chúa”. Agaricus là loại nấm có giá trị rất cao. Một số nhà nghiên cứu dược thảo cho rằng, Nấm mở có khả năng nâng cao miễn dịch, phòng chống ung thư và bệnh tật, đề cao cơ thể và ngăn chặn quá trình lão hóa…vượt trội
Thành phần nấm Agaricus:
Nấm Agaricus rất đa dạng chất dinh dưỡng với nhiều loại vitamin, amino acids quan trọng, đặc biệt là nấm Agaricus có chứa hàm lượng rất lớn Beta 1.3- Glucan và Beta 1,6 –glucan, một hoạt chật trị ung thư đặc biệt mạnh. Theo các chuyên gia trong 100g Agaricus khô có đến 35-50g đạm, có phần lớn các loại axít-amin, trong đó có tám loại không thể thay thế là valin, leucin, isoleucin, methionin, threonin, phenylalanin, tryptophan và lysin. Vì đó Nấm mở có nhiều khả năng rất tuyệt vời
Công dụng của nấm Agaricus
Nấm mở có những tác dụng rất tuyệt trong việc tẩm bổ nâng cấp sức khỏe tổng thể, chống lão hóa, bù đắp nội tiết tố, làm đẹp da, khiến da mịn màng. Ngừa và hỗ trợ chữa trị một số căn bệnh như: tiểu đường, huyết áp cao, máu nhiễm mỡ…Điều trị bệnh về tiêu hóa, điều trị loét dạ dày, hỗ trợ phục hồi nhanh cho người đang điều trị bệnh, người mới phẫu thuật, kháng virus.
Hơn nhất Agaricus có công dụng chữa ung thư đặc biệt mạnh, vì đó bột Agaricus được dùng rất nhiều trong điều chế rất nhiều sản phẩm trị bệnh K, đề cao sức khỏe…
Hàng năm, vào tháng 5, 6 là thời điểm sĩ tử tập trung chuẩn bị thi. Làm thế nào để vượt qua những căng thẳng, áp lực từ đó đạt kết quả tốt nhất là điều mà nhiều bạn học sinh và các vị phụ huynh quan tâm.
Với vốn kiến thức uyên thâm, phong phú trong nhiều lĩnh vực, cùng lối sinh hoạt hàng ngày khoa học, hiệu quả, Giáo sư (GS) Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường – sẽ cùng với các bậc phụ huynh và các bạn học sinh “vượt vũ môn” mùa thi này với những bí kíp giúp tăng cường trí nhớ mùa thi dưới đây.
Luôn giữ cho tinh thần sảng khoái
Áp lực mùa thi là điều không thể tránh, tuy nhiên, thay vì quá lo âu, căng thẳng, thì một thái độ tích cực cùng nụ cười lạc quan sẽ đem lại hiệu quả đặc biệt cho việc học thi. GS Đặng Hùng Võ chia sẻ nụ cười giúp giảm căng thẳng, cải thiện chức năng miễn dịch, tăng cường hoạt động của trí não. GS cũng khuyên các sĩ tử nên lựa chọn một môn thể thao như bơi lội, chạy,… hay tập thể dục giúp khí huyết lưu thông, tăng cường lưu lượng máu lên não. Nghe nhạc êm dịu hoặc dành thời gian vui chơi với bạn bè cũng là những cách xả hơi cho não sau khoảng thời gian dài ngồi học liên tục, để có một tâm trạng thực sự thoải mái, từ đó giúp tỉnh táo, tập trung, cải thiện trí nhớ, tăng hiệu quả học tập.
Xây dựng thời gian biểu hợp lý
Trước tình trạng nhiều sĩ tử học nhồi nhét, tràn làn trong mùa thi, theo GS Đặng Hùng Võ, điều này là không hề khoa học và hiệu quả, bởi trong một khoảng thời gian, não chỉ tiếp thu một lượng kiến thức nhất định. Đây chính là lý do của tình trạng học nhiều, cố gắng nhồi nhét mà tiếp thu chẳng được bao nhiêu, chậm nhớ chóng quên của các sĩ tử. Thay vào đó, dành ra 10 phút để lập kế hoạch sẽ tiết kiệm được 90% thời gian hoàn thành và tăng hiệu quả công việc.
Ngoài ra, sĩ tử cũng đừng quên dành ra 7 đến 8 tiếng trong thời gian biểu để dành thời gian cho giấc ngủ, giúp não thư giãn để nạp lại năng lượng, có khả năng hoạt động tốt nhất. Tắt các thiết bị điện tử khi đi ngủ để có một giấc ngủ sâu cũng là một bí kíp hữu ích mà GS dành cho các sĩ tử mùa thi này.
“Nạp pin” cho trí não bằng thực phẩm và các phương thuốc hoạt huyết bí truyền
Vào mùa thi, tình trạng thiếu tỉnh táo, đau đầu, chóng mặt kém tập trung, học mãi không vào,… xuất hiện ở rất nhiều sĩ tử, khiến cho việc học của nhiều sĩ tử không đạt được hiệu quả như mong đợi, ôn luyện mấy cũng bằng không. Lý giải cho điều này, GS Đặng Hùng Võ chỉ ra rằng chính vì căng thẳng và làm việc hết công suất đã khiến thiếu máu lên não, từ đó dẫn đến việc não hoạt động kém công suất, đồng thời ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Trong những giai đoạn căng thẳng, tập trung như khi ôn thi, GS cho biết tế bào não hoạt động liên tục với cường độ gấp 2 lần so với bình thường, đòi hỏi năng lượng rất lớn. Chính vì vậy, các sĩ tử cần tăng cường hàm lượng canxi, protein, đạm,… cũng như các loại thức ăn giàu đạm động vật, đạm thực vật, ít tinh bột, cùng các loại vitamin đặc biệt là các vitamin nhóm B từ các thực phẩm hàng ngày như lòng đỏ trứng, bí đỏ, chuối, cà rốt, đậu nành…
Yến mạch chủ yếu là ăn như cháo, nó cũng là một thành phần có trong ngũ cốc và đồ nướng. Trong những năm gần đây, yến mạch đã trở thành một ‘siêu thực phẩm’ khá phổ biến trong chế độ dinh dưỡng.
Giảm bệnh động mạch vành. Theo Medicalnewstoday, một nghiên cứu có tựa đề Oats at 10 Years được công bố trên tạp chí Lifestyle Medicine của Mỹ cho biết ăn các loại thực phẩm giàu nguồn chất xơ hòa tan (yến mạch, cám yến mạch, bột yến mạch) có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch vành.
Chống ung thư đại trực tràng. Các nhà nghiên cứu ở Anh và Hà Lan vừa công bố một bằng chứng sau khi tiến hành thử nghiệm trên gần 2 triệu người (đánh giá liệu một chế độ ăn uống chất xơ cao – chủ yếu từ ngũ cốc và các loại ngũ cốc như yến mạch) có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng hay không, cuối cùng đã rút ra kết luận đối với việc bổ sung mỗi 10 gr chất xơ trong chế độ ăn uống có thể giảm được 10% nguy cơ phát triển ung thư đại tràng.
Hạ huyết áp cao. Một bài báo đăng trên tạp chí American Journal of Clinical Nutrition cho biết chế độ ăn nhiều loại ngũ cốc (như yến mạch) phát huy hiệu quả tuyệt vời khi dùng thuốc chống tăng huyết áp.
Hỗ trợ tiêu hóa và giảm béo. Theo một loạt các nghiên cứu từng được công bố trên chuyên san British Journal of Nutrition, yến mạch đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện cảm giác no, hỗ trợ quá trình trao đổi chất và tiêu hóa diễn ra suôn sẻ. Ngoài ra, các nhà khoa học còn cho biết tiêu thụ thường xuyên các loại thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt có thể liên quan đến việc làm giảm chỉ số khối cơ thể (BMI). Lý do, yến mạch giúp giảm cơn đói và tăng cảm giác no.
Giảm cholesterol xấu. Thức ăn giàu chất xơ như yến mạch giúp giảm mức độ cholesterol xấu. Ngoài chất xơ, yến mạch còn chứa mangan, selen, phốt pho, ma giê, kẽm, carotenoids, tocols (vitamin E), flavonoid và avenanthramides, nên có tác dụng rất tốt cho sức khỏe tổng thể.
Thời điểm giao mùa là lúc lí tưởng để bệnh cúm phát triển, lây lan. Tuy không phải là bệnh nguy hiểm nhưng cảm cúm gây khó chịu cho người mắc phải, nhẹ thì sổ mũi, hắt hơi, nặng hơn thì sẽ sốt cao, chẳng làm được gì cả.
Có rất nhiều phương thuốc trị cúm được bán tại các nhà thuốc, nhưng bạn biết không, có một cách trị dứt cảm cúm bằng nguyên liệu từ thiên nhiên mà nhà nào cũng có, xuất hiện từ thế kỉ thứ 16 và rất nhiều nước trên thế giới đã áp dụng. Tất cả những gì bạn cần là lát hành tây và tất (vớ). Nghe có vẻ bốc mùi và không liên quan lắm nhưng đây lại là cách trị cúm cực kì hiệu quả nhé.
Có hành tây và vớ rồi, ta phải làm sao? Cắt hành tây theo chiều ngang thành từng lát mỏng. Bạn có thể dùng hành tây tím hay hành tây trắng đều được, miễn là phải sạch, không có hóa chất, thuốc trừ sâu. Chắt bớt nước từ hành tây ra, sau đó, đặt dưới lòng bàn chân rồi mang vớ vào để cố định, giúp hành không bị xê dịch. Lưu ý rằng trước khi mang “vớ hành tây” vào chân, cần đảm bảo rằng cả cơ thể bạn ấm, không bị lạnh. Dùng mỗi đêm cho đến khi bạn thấy triệu chứng cúm dứt hẳn.
Nên dùng vào buổi tối vì phương pháp này chỉ hoạt động tốt khi bạn không dùng chân di chuyển quá nhiều. Sáng hôm sau, tháo vớ ra và rửa chân lại bằng nước sạch nhé.
Bạn biết không, lòng bàn chân của con người có hơn 7000 dây thần kinh kết nối tất cả bộ phận trên cơ thể, hành tây có tác dụng thanh lọc cơ thể, diệt vi khuẩn nhờ axit photphoric dễ dàng thấm qua da, vào máu và hạ gục vi khuẩn. Bên cạnh đó, không chỉ giúp cơ thể hết cảm cúm, hành tây còn bảo vệ tim mạch, lọc máu, bớt đau bụng, viêm xoang, đau cổ và viêm tai và loại bỏ mùi hôi khó chịu ở chân nữa. Vì thế, cho dù bạn không bị cảm thì thì mang “vớ hành tây” khi ngủ cũng là một liệu pháp chăm sóc sức khỏe rất tốt nhé.
Việc một người quản lý hoặc cấp trên gây áp lực cho nhân viên có thể làm tăng nguy cơ khiến họ bị bệnh. Các nhà khoa học Anh cho rằng áp lực từ sếp có khả năng làm tổn hại sức khỏe cấp dưới.
Người quản lý tạo áp lực khiến nhân viên dễ bị bệnh
Trong nghiên cứu, các chuyên gia theo dõi sức khỏe của nhân viên ngành bưu điện ở Đan Mạch trong suốt 3 năm. Kết quả cho thấy những nhân viên làm thêm giờ nhiều hơn có tần suất nghỉ việc do bệnh cũng cao hơn, theo Daily Mail.
Một số quan điểm cho rằng những người ở vị trí lãnh đạo có tầm nhìn, biết truyền cảm hứng cho nhân viên có thể mang lại những tác động tích cực cho họ.
Trong công việc, những người này khuyến khích nhân viên cố gắng làm việc tốt hơn yêu cầu đề ra. Thực tế nghiên cứu cho thấy áp lực đòi hỏi nhân viên phải nổ lực nhiều hơn có thể làm tổn hại đến sức khỏe họ.
Các nhà khoa học cho rằng tình trạng này có thể do nhân viên có ít thời gian để nghỉ ngơi khi mắc bệnh. Điều này dẫn đến sức khỏe khó phục hồi 100%, làm tăng nguy cơ lây bệnh cho tập thể.
Khảo sát trên 155 nhân viên ngành bưu điện Đan Mạch trong 3 năm, nhóm nghiên cứu phát hiện những người phải chịu áp lực và làm việc nhiều giờ hơn có tần suất nghỉ bệnh cao hơn. Thời gian nghỉ bệnh tăng vào năm thứ hai và cao nhất vào năm thứ ba.
Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của người lao động. Cấp trên yêu cầu nhân viên làm việc nhiều có thể phải đánh đổi bằng việc họ sẽ vắng mặt vì nghỉ bệnh, giáo sư Karina Neilsen thuộc Đại học East Anglia (Anh), một thành viên tham gia nghiên cứu, cho biết.
Các chuyên gia cho rằng những người làm công tác quản lý cần phải biết cân bằng. Họ vẫn có thể khuyến khích nhân viên làm việc tốt nhưng tránh phải đánh đổi bằng sức khỏe và hạnh phúc nhân viên.
Theo các nhà khoa học, trẻ nhỏ từ 1 – 5 tuổi được chia ra làm 2 thời kỳ: từ 1 – 3 tuổi được gọi là tuổi nhà trẻ và từ 4 – 5 tuổi được gọi là tuổi mẫu giáo. Ở hai lứa tuổi này, đặc điểm phát triển của trẻ rất khác nhau và thường gặp phải một số bệnh thông thường.
Ở lứa tuổi này, trẻ từ khi được bú mẹ đến lúc cai sữa mẹ và ăn bữa ăn của người lớn ở các nước thường có tỉ lệ suy dinh dưỡng khá cao kể cả Việt Nam nếu trẻ không được chăm sóc tốt. Mô hình bệnh tật ở tuổi nhà trẻ chủ yếu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường ruột như: tiêu chảy, viêm đường hô hấp và một số bệnh lây truyền khác thường gặp.
Lứa tuổi này chủ yếu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính đường ruột, viêm đường hô hấp…
Để phòng ngừa suy dinh dưỡng cho trẻ nhỏ, các nhà khoa học vận động việc nuôi con bằng sữa mẹ, khuyến cáo nên cho trẻ bú kéo dài ít nhất trong thời gian từ 18 – 24 tháng tuổi; hướng dẫn cho bà mẹ cách dùng thức ăn bổ sung đúng đối với trẻ, đồng thời vận động nhà nước và các tổ chức xã hội cung cấp thêm thực phẩm bổ sung khẩu phần thức ăn cho trẻ. Đồng thời ngành Y tế cần hướng dẫn mạng lưới nhi khoa chăm sóc sức khỏe trẻ em theo dõi cân nặng của trẻ để sớm phát hiện các trường hợp suy dinh dưỡng trên biểu đồ cân nặng. Với phương pháp này, trẻ từ lúc mới sinh ra đến khi 3 tuổi cần lập bảng theo dõi phát triển cân nặng theo quy định: trong năm đầu tiên phải cân trẻ hàng tháng, từ năm thứ hai cân mỗi quý một lần, từ năm thứ ba cân mỗi sáu tháng một lần; khi trẻ lên 4 – 5 tuổi mỗi năm chỉ cần cân một lần. Các nhà khoa học cho rằng 3 năm đầu là thời gian trẻ tiếp tục phát triển lớn nhanh, hoàn thiện các cơ quan bộ máy trong cơ thể, tăng trưởng khoảng 50% chiều cao vĩnh viễn, phát triển hoàn chỉnh tế bào thần kinh trung ương. Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng, tiêu chảy và viêm phổi nhiều lần hoặc mắc các bệnh lây truyền khác thì sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự tăng trưởng. Lưu ý ở lứa tuổi nhà trẻ, trẻ nhỏ rất dễ có nhiều nguy cơ dẫn đến tử vong do suy dinh dưỡng và nhiễm khuẩn, nhất là bị viêm phổi, tiêu chảy, mắc bệnh sởi… Trong lứa tuổi này, ngoài việc hướng dẫn cho người mẹ nuôi con đúng phương pháp, cần phải theo dõi cân nặng để đề phòng suy dinh dưỡng; nhân viên y tế cơ sở nên hướng dẫn cho người mẹ biết cách xử lý đối với trường hợp trẻ bị tiêu chảy cấp, điều trị bù dịch bằng đường uống tại nhà; biết theo dõi nhiệt độ, nhịp thở của con bị nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính. Bữa ăn của trẻ từ 1 – 3 tuổi cần thực hiện 4 bữa mỗi ngày, ăn theo kiểu cháo thập cẩm và cơm nát, thức ăn cần nấu nhừ dạng canh, cho ăn thêm hoa quả hàng ngày. Chú ý không nên cai sữa mẹ sớm, nhất là khi trẻ bị ốm, mắc các bệnh nhiễm khuẩn.
Bệnh còi xương ở nhóm tuổi nhà trẻ cũng thường gặp, theo các nhà khoa học bệnh này chiếm tỉ lệ cao khoảng từ 25 – 30% số trẻ em tại nước ta. Với một quốc gia quanh năm có ánh sáng mặt trời nhưng một số người mẹ chưa có tập quán cho trẻ ra ngoài trời sưởi nắng để có thể tiếp nhận nguồn vitamin D tự nhiên. Nếu bị mắc bệnh còi xương, trẻ sẽ chậm lớn, chậm biết đi, chậm mọc răng; khi còi xương nặng trẻ sẽ bị biến dạng đôi chân thành vòng kiềng, có hình chữ X, lồng ngực bị dô ra như ức của con gà. Để phòng ngừa bệnh còi xương, mỗi ngày cần cho trẻ ra chơi ngoài trời khoảng 30 phút, không mặc quần áo che kín người. Ánh sáng mặt trời phải trực tiếp tác dụng trên da của trẻ mới có thể chuyển hóa được tiền vitamin D thành vitamin D để sử dụng. Ngoài ra mỗi ngày có thể cho trẻ uống 1 viên vitamin D liều dưới 500 đơn vị, với liều này có thể dùng lâu dài hàng ngày nhưng không được cho liều cao hơn.
Bệnh khô mắt ở trẻ trước 3 tuổi cũng được ghi nhận do thiếu vitamin A, do tập quán kiêng khem của người mẹ, do bữa ăn của con thiếu chất dinh dưỡng; đồng thời có thể do trẻ không được bú sữa mẹ, do trẻ bị tiêu chảy kéo dài. Nếu trẻ có biểu hiện sợ ánh sáng, hay nhắm mắt, quáng gà; cần phải cho trẻ đến bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị ngay. Lưu ý nếu thiếu vitamin A cấp tính, trẻ có thể bị mù rất nhanh trong vòng vài ba ngày hoặc mù vĩnh viễn không cứu chữa được. Vì vậy phải thực hiện việc phòng bệnh chủ động với biện pháp cho trẻ bú sữa mẹ, ăn sam có trứng, rau xanh màu xanh thẫm, bữa ăn có đủ dầu mỡ… thì trẻ sẽ không bao giờ bị thiếu vitamin A. Khi trẻ được 2 tháng tuổi nên cho uống nửa viên nang vitamin A tương ứng với 100.000 đơn vị quốc tế, sau đó tiếp tục cho uống mỗi 6 tháng một lần; nếu trẻ trên 1 tuổi uống một lần cả viên nang tương ứng với 200.000 đơn vị quốc tế.
Theo dõi và kích thích sự phát triển bình thường của trẻ
Trong tháng đầu tiên của cuộc đời, trẻ ở trạng thái ức chế và thường ngủ nhiều, chỉ khóc khi bị đói hay rét hoặc khó chịu trong người. Vì vậy, khi trẻ khóc, người mẹ nên cho con bú; lúc cho con bú cần xem tả lót, nếu bị ướt do nước tiểu thì phải thay ngay tả khô. Người mẹ cần nằm với con để thuận tiện trong việc chăm sóc trẻ, ủ ấm cho trẻ trong mùa đông lạnh và tránh để trẻ bị rét. Về mùa hè, trẻ có thể bị nóng nên cho trẻ tắm mỗi ngày một lần. Lúc trẻ được đầy tháng tuổi, cần bế trẻ ra ngoài trời ở chỗ thoáng mát, có ánh nắng mặt trời để phòng bệnh còi xương. Nếu 1 tháng tuổi mà trẻ biết nhìn ánh sáng đèn, hóng chuyện, ngẩng đầu thì đó là dấu hiệu bình thường. Ngược lại nếu trẻ ngủ suốt ngày, đói không biết khóc, đi tiểu ướt tả không biết kêu, bị vàng da trên 1 tuần, hay bị táo bón, chậm lớn, kém tinh nhanh… cần cho trẻ đi khám bác sĩ để sớm tìm ra bệnh lý và điều trị kịp thời. Theo các nhà khoa học, những trẻ phát triển bình thường có một số đặc điểm như: 3 tháng bắt đầu lẫy, 4 tháng có thể bò, 6 tháng bắt đầu ngồi, 8 – 10 tháng có thể chập chững, 11 – 12 tháng đã biết đi. Những phản xạ biết lạ, biết quen, biết nhận ra người mẹ, nói chuyện bi bô… có khi bắt đầu phát triển rất sớm nhưng cũng có khi phát triển chậm tùy thuộc ở điều kiện giáo dục, tiếp xúc thường xuyên với trẻ.
Chú ý răng sữa thường mọc vào lúc trẻ được 6 – 7 tháng tuổi. Việc mọc răng và thay răng vĩnh viễn thường xảy ra khi trẻ được 6 – 7 tuổi. Nếu răng mọc chậm hơn là phát triển muộn hoặc trẻ có thể bị bệnh còi xương hay mắc các bệnh khác. Lúc lớn lên được từ 3 – 5 tuổi, trẻ hay tìm hiểu sự vật ở chung quanh, hay bắt chước người lớn, thích hoạt động độc lập. Người lớn nên trả lời rõ ràng những câu hỏi của trẻ, không nên nói chớt hoặc nói ngọng vì trẻ dễ bắt chước theo. Hướng dẫn và khuyến khích trẻ tự rửa mặt, lau mặt, lau tay, cởi thắt giải rút quần, đi tất, đi dép; không nên làm thay cho trẻ khi trẻ thích làm mà chỉ nên để ý theo dõi và hướng dẫn cho trẻ.
Phòng những bệnh thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi
Trẻ dưới 5 tuổi thường mắc một số bệnh lý hay gặp như suy dinh dưỡng, viêm đường hô hấp; các bệnh giun sán, ngoài da, tai mũi họng, răng miệng, mắt, còi xương…
Bệnh suy dinh dưỡng ở trẻ thường gây nên do nhiều nguyên nhân khác nhau như: thiếu chất protein và năng lượng, bị tiêu chảy cấp tính hoặc kéo dài vì thức ăn không thích hợp nên không hấp thụ được; bị nhiễm vi khuẩn, virút có liên quan đến điều kiện vệ sinh môi trường, khả năng kinh tế, chỗ ở, tập quán sinh hoạt…
Bệnh đường hô hấp của trẻ hay xảy ra ở đường hô hấp trên hay dưới do trẻ bị rét, bị yếu vì khả năng bảo vệ miễn dịch kém. Đồng thời có thể bị nhiễm vi khuẩn, virút được lây lan từ trẻ khác hoặc từ người lớn… Khi trẻ bị sốt và ho, người mẹ cần đếm nhịp thở; nếu trẻ thở dưới 40 lần/phút, có thể sử dụng thuốc hạ sốt và theo dõi tại nhà; nếu trẻ thở nhanh trên 50 lần/phút, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám xác định bệnh và điều trị kịp thời.
Các bệnh giun sán, ngoài da, tai mũi họng, răng miệng thường chiếm tỉ lệ khoảng 90% các trường hợp bệnh ở trẻ em. Tuy nhiên phần lớn các bệnh này có thể phòng ngừa và chữa trị được với điều kiện người mẹ có sự hiểu biết cần thiết về chăm sóc trẻ và biện pháp phòng tránh như phát hiện trẻ bị ngừng phát triển cân nặng thì phải tìm ngay nguyên nhân để khắc phục kịp thời, không để trẻ trở thành suy dinh dưỡng. Trẻ cần được súc miệng, đánh răng, tắm rửa hàng ngày; không để cho trẻ lê la trên đất cát, nền nhà… nhất là về mùa hè; tránh nhiễm trùng da, lây nhiễm các loại giun sán.
Bệnh tiêu chảy cấp tính ở trẻ được xử trí bằng cách cho uống bù nước và điện giải ngay bằng dung dịch oresol hoặc nước cháo gạo, nước dừa non. Đồng thời cho trẻ bú sữa mẹ theo nhu cầu, không để trẻ nhịn ăn. Trong những trường hợp bệnh tiêu chảy cấp tính có diễn biến nặng hơn và xấu đi, phải đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế thuận tiện để được khám và xử trí can thiệp phù hợp.
Bệnh về mắt cũng như bệnh về tai mũi họng ở trẻ cần được phòng ngừa bằng cách giữ gìn vệ sinh sạch sẽ để tránh bị đau mắt đỏ, mắt hột, viêm mũi, viêm họng, viêm tai vì những bệnh này thường hay gặp ở trẻ. Nếu bị mắc các bệnh này sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển lớn lên của trẻ và vừa có thể gây ra các biến chứng trầm trọng khác như viêm cầu thận, thấp tim…
Bệnh còi xương của trẻ ở nước ta hoàn toàn có thể phòng tránh được vì quanh năm đều có đủ ánh nắng mặt trời tại các vùng nếu biết thực hiện đúng phương pháp quy định.
Ngoài ra, những thói quen và tật xấu của người lớn cũng rất có hại làm ảnh hưởng đến trẻ như ăn uống không điều độ, hút thuốc lá ở những nơi có nhiều trẻ em, đánh mắng trẻ thô bạo… Những thói quen, tật xấu này có tác động đến sức khỏe, thể lực và tâm thần của trẻ trước mắt và có thể để lại hậu quả lâu dài suốt cuộc đời của trẻ. Một vấn đề phải hết sức thận trọng khi sử dụng thuốc kháng sinh cho trẻ vì một số loại kháng sinh như thuốc tetracycline có thể tiêu hủy mầm răng của trẻ, làm răng không mọc được vĩnh viễn hoặc gây vàng răng, sún răng; thuốc streptomycine có thể làm trẻ bị điếc suốt đời, thuốc prednisolone dùng nhiều dễ làm trẻ loãng xương, béo phì và nguy hiểm nhất là che dấu các triệu chứng nhiễm khuẩn trong cơ thể, ức chế khả năng miễn dịch của trẻ. Lưu ý các loại kháng sinh khác đều có khả năng gây độc hại, dị ứng, thậm chí gây sốc phản vệ hoặc làm cho vi khuẩn kháng thuốc. Vì vậy nên cho trẻ dùng thuốc kháng sinh hết sức hạn chế, không được tùy tiện, chỉ khi nào bác sĩ cho đơn thuốc mới được sử dụng kháng sinh.
Protandim 